Etik İlkeler ve Yayın Politikası

International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON) dergisinin yayın süreçleri, sağlık alanının çeşitli dallarındaki klinik ve deneysel araştırma yazıları, orijinal olgu sunumları ve literatür derlemeler gibi alanlarındaki nitelikli bilimsel makalelerin yansız biçimde değerlendirilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılması esasına göre yürütülmektedir. Bu kapsamda yazarların, dergi editörlerinin, hakemlerin ve yayıncının uyması gereken etik kurallar aşağıda belirtilmiş olup, “Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics - COPE (https://publicationethics.org/))” yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda hazırlanmıştır.

Yayıncının Etik Sorumlukları
International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON), Northern Lights Yayınları tarafından yayımlanmaktadır. Yayıncının etik sorumlulukları;
• Yayıncı, Sağlık Bilimleri Dergisi’nde makale yayımlama sürecinde karar merciinin ve hakemlik sürecinin editörün sorumluluğu olduğunu kabul eder.
• Yayıncı derginin web sayfasında derginin açık, elektronik ve ücretsiz erişimini sağlar.

Editör, Editör Yardımcıları ve Alan Editörlerinin Sorumlulukları
•International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON) dergisine yayınlanmak üzere gönderilen makalelerin yayınlanması ve sonrasındaki süreçlerden editör kurulu sorumludur. Editör ve editörler kurulu dergi ve basılan makalelerle ilgili kararları verirken tarafsız olarak ve kamu yararını düşünülerek hareket etmelidir.
• International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON) dergisi editörler kurulu dergiyi sürekli geliştirmek ve yayın niteliğini yükseltmek için çaba göstermelidir.
• Editör ve editörler kurulu makalelerin alanında uzman kişiler tarafından değerlendirilmesini sağlamalıdır. Hakem listesi hakemlerin uzmanlık alanlarına göre sürekli yenilenmeli ve geliştirilmelidir.
• Makaleyi değerlendirmek için gönderilen hakemlerle yazarlar arasında çıkar çatışması-çıkar birliği bulunup bulunmadığına dikkat edilmelidir.
• Editör ve editörler kurulu kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler, yayımlanma süreci gibi dergi politikaları belirleyerek uygulanmasını sağlamalıdır. Yazarlar ve hakemlerle ilgili bilgiler her iki tarafa da ifşa edilmemelidir.
• Editör ve editörler kurulu yayım ve yazım kuralları ile ilgili güncellemeleri yapmalı, yazarlara anlaşılır biçimde sunmalı ve örnek şablonlar güncellenmelidir.
• Yazarlar makalelerin durumu ile ilgili bilgi talep ettiklerinde kör hakemlik sürecine zarar vermeden makale durumuna ilişkin bilgi verilmelidir.
• Makalelerde gönderi ve kabul tarihlerinin yayımlandığı kontrol edilmelidir.
• Editör ve editörler kurulu, makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen göstermeli, etik kurul onayı olmadığında makaleyi reddetmelidir.

Hakemlerin Sorumlulukları
International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON) dergisi makale değerlendirme sürecinde iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanmaktadır. Hakemler yazarlarla doğrudan iletişim kuramaz, makale değerlendirme formları ve metin üzerinde düzeltme istemlerini dergi resmi email adresi üzerinden editör ve/veya editörler kurulu aracılığı ile yazar(lar)a iletilir. 

Hakemlerin etik sorumlulukları:
• Hakemler yalnızca uzmanlık alanları ile ilgili makalelerin değerlendirilmesini kabul etmelidir.
• Hakemler yazarların ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, dini inanç, etnik köken, vatandaşlık veya siyaset felsefelerini göz önünde bulundurmadan makalenin bilimsel yönlerini değerlendirmeli, değerlendirme yaparken gizliliğe önem vermelidir.
• Hakemler, yazarlarla çıkar çatışması-çıkar birliği olması durumunda makaleyi değerlendirmeyi reddetmeli ve editörü bilgilendirmelidir.
• Hakemler, makaleleri değerlendirirken akademik ve yapıcı bir dil kullanmalı, hakaret içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
• Hakemler değerlendirmeyi kabul ettikleri makalelerle ilgili görüşlerini kendilerine verilen süre içerisinde editör ve editörler kuruluna iletmelidir.

Yazarın Sorumlulukları
• Yazar(lar)’ ın, International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON) dergisine yayımlanmak üzere gönderdikleri makalelerinin başka bir dergide yayımlanmamış ya da aynı anda başka bir dergiye yayımlanmak üzere gönderilmemiş olması gerekir.
• Makalelere yalnızca katkısı olan yazarların ismi yazılmalıdır (çalışmanın tasarımı, yürütülmesi, uygulanması, veri toplanması veya analizi/yorumlanmasına önemli katkılarda bulunmuş kişiler; çalışmanın hipotezi, ve taslağına katkı sağlamış ve entelektüel içerik için eleştirel olarak revizyon gerçekleştirmiş kişiler; makalenin son halini görmüş, onaylamış ve yayına sunulmasını kabul etmiş kişiler). Yayımlanmak üzere gönderilen makalelerde daha sonra yazar sırası değişikliği, yazar ekleme çıkarma işlemi istenmemelidir.
• Yazar(lar), makale yazımı sırasında kullandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda atıf yapmalıdır.
• Yazar(lar), araştırma makalelerinde gerekli etik kurul belgelerini almalı, makalenin yöntem bölümünde etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı belirtilmelidir. Ayrıca benzerlik raporlarını iThenticate (http://www.ithenticate.com/) programını kullanarak belgelenmelidir. Derlemelerden etik kurul onay belgesi istenmez.
• Değerlendirmeye alınan makalelerle ilgili bilgi ve ham veri istendiğinde editör ve editör kuruluna iletmelidir.
• Yazar(lar), makalesiyle ilgili değerlendirme ve erken görünüm aşamasında ya da elektronik ortamda hatayı fark ettiklerinde editör ve editör kuruluna bilgi vermeli, düzeltmek ya da geri çekmek için iletişime geçmelidir. 

 International Journal of Health Sciences of Northern Lights (IJOHSON) dergisine yayımlanmak üzere gönderilen makalelerinin benzerlik oranı (kaynaklar hariç) %20 ve altında olan makaleler değerlendirmeye alınır. Bu oranı aşan makaleler ayrıntılı olarak incelenir ve gerekli görülürse gözden geçirilmesi ya da düzeltilmesi için yazarlara geri gönderilir, intihal ya da etik dışı davranışlar tespit edilirse yayımlanması reddedilir.

Aşağıda etik dışı bazı davranışlar listelenmiştir:
• Çalışmaya fikren katkıda bulunmayan kişilerin yazar olarak belirtilmesi.
• Makale yazarın yüksek lisans/doktora tezinden ya da bir projeden üretilmişse, herhangi bir yerde sunulmuşsa bunun belirtilmemesi.
• Dilimleme yapılması yani, tek bir çalışmadan birden fazla makale yayımlanması.
• Gönderilen makalelere ilişkin çıkar çatışmalarının bildirilmemesi.
• Çift taraflı kör hakemlik sürecinin deşifre edilmesi.